Venezuela: Kế hoạch ‘giải cứu tiền tệ’ gây bối rối của Maduro

image.png
Dưới thời Tổng thống Maduro, Venezuela chìm sâu trong lạm phát phi mã, người dân Venezuela phải vật lộn để trả tiền thức ăn và thuốc men, hàng triệu người rời bỏ đất nước sang các quốc gia láng giềng kiếm sống.
Sau 5 năm ông Maduro nắm quyền điều hành đất nước, Venezuela đã trở thành “quốc gia siêu lạm phát”. Trong cuộc tranh cử tổng thống Venezuela nhiệm kỳ 2, ông Maduro đã đưa ra một giải pháp nhằm “cứu cánh” cho cuộc khủng hoảng tiền tệ.

Bỏ đi những số ‘0’

Tổng thống Nicolas Maduro đã phác thảo ngắn gọn một “kế hoạch giải cứu tiền tệ” khiến đến nay người ta vẫn tranh cãi và các chuyên gia bối rối, bởi giải pháp của ông rất đơn giản chỉ là “cắt phăng” những con số “không” (0) trên mệnh giá của tiền. 
Ở đất nước mà một tá trứng có thể có giá 250.000 bolivar (tương đương với 5 USD), giữa bối cảnh lạm phát ngày càng tồi tệ, ông Maduro sẽ cắt bớt 3 số “0” phía sau của mệnh giá tiền – giải pháp “đáng tranh cãi” này có thể hạ giá của những quả trứng xuống còn 250 bolivar, tờ Washington Post cho biết trong một bài báo hồi tháng 3/2018.
Vào thời điểm đó, phát biểu trong một sự kiện phát sóng truyền hình, ông Maduro tuyên bố: “Tôi yêu cầu các bạn cầu nguyện và hỗ trợ cho sự thành công của việc cải tổ tiền tệ”.
alt
Tiền giấy Venezuela được sử dụng để gấp những sản phẩm thủ công.
Chiến lược cắt phăng số “0” của Tổng thống Maduro được đưa ra nhằm cạnh tranh với chiến lược của cựu Thống đốc Henri Falcon, đối thủ chính trong cuộc tranh cử tổng thống năm ngoái với đương kim Tổng thống Venezuela.
Ông Henri Falcon đã đề xuất một biện pháp khác nhằm giải cứu đất nước khỏi siêu lạm phát được cho là mang tính triệt để hơn. Ông Falcon muốn đi theo con đường của các quốc gia như Ecuador và Panama, theo xu hướng đô la hóa nền kinh tế Venezuela, theo lập luận của ông thì phương thức này sẽ ngăn chặn được việc in tiền mới, và ngay lập tức sẽ hạn chế được lạm phát, theo Washington Post.
Tuy nhiên, ông Falcon đã thua cuộc trong cuộc tranh cử, theo lãnh đạo Hội đồng Bầu cử Quốc gia Venezulea, căn cứ trên 90% số phiếu bầu cử đã kiểm, Nicolas Maduro giành được 67,7% phiếu bầu trong khi Henri Falcon giành được 21,2%.
alt
Cựu Thống đốc Henry Falcon, đối thủ của Tổng thống Maduro trong cuộc tranh cử tổng thống Venezuela năm 2018.
Kế hoạch “đổi giá trị trên tiền giấy” của ông Maduro đã gặp phải sự hoài nghi sâu sắc của các nhà phê bình và những nhà phân tích, họ nói rằng giải pháp này tác động tới siêu lạm phát ở mức “siêu nhỏ”, và kế hoạch này có thể gây bối rối trên nhiều phương diện.
Các nhà kinh tế nói rằng, chỉ đơn giản “cắt phăng” những số “0” ra khỏi đồng tiền giấy thì không thể ngăn chặn siêu lạm phát, vì chính phủ vẫn tiếp tục in các dòng tiền mặt các mệnh giá. Trong khi đó, tình trạng giá cả tăng vọt, khan hiếm thực phẩm và y tế vẫn “giữ nguyên”.
“Việc lấy ra 3 số ‘0’ không thể nào là cách giải quyết bất kỳ nguyên nhân nào của siêu lạm phát”, theo ông Jean Paul Leidenz, chuyên gia kinh tế tại Ecoanalitica có trụ sở tại Caracas. 
“Nó chỉ là một sửa chữa về mặt thẩm mỹ chứ không phải là một hành động”, ông Leidenz nói.
alt
Tổng thống Nicolás Maduro đã phác thảo kế hoạch giải cứu tiền tệ của mình. Ở một đất nước mà một tá trứng có thể có giá 250.000 bolivar (tương đương với 5 USD) trong bối cảnh lạm phát ngày càng tồi tệ, ông sẽ cắt 3 số “không” ra khỏi mệnh giá của tờ tiền, như vậy giá của những quả trứng đó sẽ còn 250 bolivar.
Tuy vậy, trên thực tế nhiều chủ doanh nghiệp Venezuela đã loại bỏ 3 số ‘0’ ra khỏi bảng giá, đơn giản là chúng quá dài để phù hợp với in biên lai thanh toán.
Theo kế hoạch của Maduro, đến ngày 2/6/2018, những đồng tiền mới có mệnh giá thấp hơn sẽ được lưu hành, nhưng những đồng tiền cũ có mệnh giá cao tới 100.000 sẽ vẫn còn hiệu lực. Nó sẽ dẫn tới việc những người bán hàng tính giá cần có 2 loại biên lai, một cho loại tiền cũ, một cho loại tiền mới.

‘Tiền ảo’ petro

Phương thức cắt số “0” không chỉ là một trong những nỗ lực cải tổ tiền tệ của Maduro. Trước đó, ông đã tung ra một loại tiền điện tử mới được gọi là đồng tiền số petro. Tuyên bố của chính phủ Marudo nói rằng đây là đồng tiền được đảm bảo giá trị bằng dầu này là phương tiện thanh toán hợp pháp mà có thể dùng để đóng thuế, trả phí cũng như các nhu cầu xã hội khác.
Tuy nhiên, một sắc lệnh hành pháp của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã cấm các giao dịch của Hoa Kỳ sử dụng đồng petro,  các quan chức Hoa Kỳ đã gọi đồng tiền số này là “một trò lừa đảo”. Và ít người xem petro là một giải pháp đích thực cho việc cải cách kinh tế và siêu lạm phát tại Venezuela.
alt
Venezuela trở thành quốc gia đầu tiên công bố đồng tiền điện tử.

Tổng thống kế thừa cuộc Cách mạng Boliva

Nicolas Maduro (sinh năm 1962), được bổ nhiệm làm Phó tổng thống Venezuela và nhậm chức vào ngày 13/10/2012, kiêm Bộ trưởng Ngoại giao. Năm 2013, Maduro lên nắm quyền điều hành đất nước, thay thế cho cựu Tổng thống Hugo Chávez qua đời vì một căn bệnh nan y.
Trước đó, vào ngày 8/12/2012, ông Hugo Chávez thông báo rằng bệnh ung thư tái phát và ông sẽ trở lại Cuba để điều trị, và cho biết bệnh tình còn thể tồi tệ hơn, và một cuộc bầu cử tổng thống mới có thể được diễn ra để tìm người thay thế. Ông Chavez đã đưa ra ý kiến ủng hộ cho Maduro nếu người dân Venezuela cần phải đi bỏ phiếu bầu cho một tổng thống thay thế, và đây lần đầu tiên Hugo Chávez chỉ định một ứng cử viên kế nhiệm cho phong trào của ông được gọi là cuộc Cách mạng Bolivar.
Ngày 05/3/2013, Tổng thống Hugo Chávez qua đời, ông Maduro được đưa lên làm Tổng thống tạm quyền Venezuela.
Ngày 12/ 4/ 2013, ông Maduro giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ở Venezuela với 50,7% số phiếu bầu so với 49,1% số phiếu của ứng viên đối lập Henrique Capriles.
Nhiệm kỳ thứ hai của ông Maduro dự kiến bắt đầu từ buổi lễ tuyên thệ ngày 20/ 5/ 2018 trước Tòa án Công lý Tối cao Venezuela (TSJ). Theo kết quả cuộc bầu cử tổng thống, ông tái đắc cử với 67,8% số phiếu bầu. Ngay sau khi Maduro tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ hai, Arghentina ra thông cáo cho hay đề nghị Tòa án hình sự quốc tế điều tra Maduro và cấm các quan chức Venezuel tiếp cận Arghentina, và một loạt các quốc gia Mỹ Latinh cáo buộc cuộc bầu cử tháng 5 là gian dối.
Thành Minh

Comments

Popular posts from this blog